اصول بنیادین فکری و اعتقادی قرآن
زکات
نماز را به پا دارید و زکات را بدهید و هر گونه نیکى که براى خویش از پیش فرستید آن را نزد خدا باز خواهید یافت آرى خدا به آنچه مى کنید بیناست آیه (۱۱۰) سوره بقره
و فرمان نیافته بودند جز اینکه خدا را بپرستند و در حالى که به توحید گراییده اند دین [خود] را براى او خالص گردانند و نماز برپا دارند و زکات بدهند و دین [ثابت و] پایدار همین است آیه (۵) سوره بینه
و در راه خدا چنانکه حق جهاد اوست جهاد کنید اوست که شما را برگزیده و در دین بر شما سختى قرار نداده است آیین پدرتان ابراهیم نیز چنین بوده است او بود که قبلا شما را مسلمان نامید و در این قرآن نیز همین مطلب آمده است تا این پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بدهید و به پناه خدا روید او مولاى شماست چه نیکو مولایى و چه نیکو یاورى آیه (۷۸) سوره حج
نماز را برپا کنید و زکات را بدهید و پیامبر [خدا] را فرمان برید تا مورد رحمت قرار گیرید آیه (۵۶ ) نور
و نماز را بر پا دارید و زکات را بدهید و با رکوع کنندگان رکوع کنید ایه (۴۳) سوره بقره
در آیه زکات کسانی که می توانند زکات دریافت کنند فهرست شده اند:
صدقات تنها به تهیدستان و بینوایان و متصدیان آن و کسانى که دلشان به دست آورده مى شود و در [راه آزادى] بردگان و وام داران و در راه خدا و در راه مانده اختصاص دارد که به عنوان فریضه از جانب خداست و خدا داناى حکیم است آیه (۶۰) سوره توبه
یعنی صدقات، منحصرا در این موارد هشتگانه به مصرف میرسد:
فقرا
مساکین
متصدیان اداره صدقات و مأموران جمعآوری زکات
افرادی که به وسیله کمکهای مالی، تمایل بیشتری به اسلام پیدا میکنند و تألیف قلوب در آنها بهوجود میآید
کسانی که برده هستند و برای آزادی آنها از زکات استفاده میشود
بدهکاران
هر امری که رضای خداوند در آن باشد
ابن سبیل: افرادی که در راه ماندهاند و درمانده شدهاند
نتیجه مهم: در اکثر آیات قرآن پرداخت زکات با نماز آورده شده و این بخاطر نقش مهمی است که زکات د ر فقر زدایی از جامعه ایفاء می کند.