کتابهای مقدس (قرآن)" سوره اسراء پنجاهمین سوره قرآن بر حسب تاریخ نزول: )بخش یکم- گزارش معراج پیامبر

سوره اسراء پنجاهمین سوره بر حسب تاریخ نزول (بخش یکم)

قرآن

"پاک و منزه است خدایی که در  شبی  بنده خود را از مسجد الحرام به مسجد اقصایی که پیرامونش را مبارک قرار دادیم  سیر داد تا آیات و نشانه های خود را به او بنماییم که خدا به حقیقت شنوا و بیناست.  آیه  (۱) سوره اسراء

سوره اسراء یا بنی اسرائیل نام سوره هفدهم قرآن است. این سوره در مکه نازل شده  است. واژه اسراء در عربی به معنی سیر شبانه‌ است و در آیه اول این سوره به‌طور خاص به سفر محمد از مسجد الحرام به مسجد الاقصی اشاره می‌کند
در میان مسلمانان این سفر شبانه به" معراج "معرف شده و معراج به معنی نردبان بلند می باشد. اما واژه اصلی خود سوره  " اسرا" است که در فرهنگهای لغت عربی معانی زیر در مقابل آن ذکر شده است:
- اسرا از مصدر سار به معنی حرکت کردن  که هم حرکت بر روی پا و هم حرکت با وسیله ای  مانند اتوموبیل   اسب، کالسکه  و...، را شامل می شود.
-خود حرکت نیز با واژه سیر نشان داده می شود ،
-سیر به معنی طریقه، روش کارها نیز می باشد.
در عرف زبانی سیر به معنی گردش نیز می با شد ۰چنانچه سیر وسفر امروزه دو اصطلاح معروفند
- در زبان عرفانی به معنی مشاهده می باشد. و اصطلاحات سیر انفسی و آفاقی نیز در میان اهل عرفان مشهور است. اولین سیر به معنی درون نگری و خود کاوی است . و دومی به معنی نگریستن و مشاهده جهان با تفکر و تعقل هدفمند است.کاین سیر عرفانی می تواند هم در حال سکون و هم در حال حرکت صورت گیرد.

آنچه که در آیه فوق مهم است همین واژه " اسرا" و دیگری واژه "شب"  و سومین و چهارمین مسجد الحرام در مکه و مسجد الاقصی در بیت المقدس می باشد.

قرآن و روایات

حقیقت این است که موضوع معراج در احادیث شیعه و سنی، به صورت متواتر آمده است .   با این تفاوت که در باره جزئیات آن مانند زمان، مکان، تعداد، چگونگی و جسمانی یا روحانی‌بودن آن، اختلاف نظر وجود دارد. قرآن نیز در دو سوره اسراء و نجم، به آن پرداخته است.

آیات دیگر در باره معراج

این موضوع معراج در سوره نجم و هنگامی که خداوند از دیدن فرشته وحی و ملاقات توسط پیامبر سخن می رود به نحو واضح تری توضیح داده شده و طلق این آیات می توان ایه نخست سوره اسرا را تکمیل نموده و گزخرش سفر اسمانی پیامبر اسلام را کامل نمود. چرا که در آیات ۱۳ الی ۱۸ خداوند می گوید که پیامبر در نزدیک سدره المنتهی و در جایی که  منزلگاه بهشتی است فرشته و سروش نیرومند الهی را دیده است. و از انجا که سدره المنتهی و جنه الماوی در روی زمین نیستند پس باید سفری ، سیری و گردشی در  فوق آسمانها صورت گرفته باشد .
آن را [فرشته] شدیدالقوى به او فرا آموخت«۵» 

[سروش] نیرومندى که [مسلط] درایستاد«۶»    

در حالى که او در افق اعلى بود«۷»

سپس نزدیک آمد و نزدیکتر شد«۸»    

تا [فاصله‏اش] به قدر [طول] دو [انتهاى] کمان یا نزدیکتر شد«۹» 

آنگاه به بنده‏اش آنچه را باید وحى کند وحى فرمود«۱۰»

آنچه را دل دید انکار[ش] نکرد«۱۱»   

آیا در آنچه دیده است با او جدال مى‏کنید«۱۲»  
سوره نجم
و قطعا بار دیگرى هم او را دیده است«۱۳     

نزدیک سدرالمنتهى«۱۴»       

در همان جا که جنة‏الماوى است«۱۵»

آنگاه که درخت‏ سدر را آنچه پوشیده بود پوشیده بود«۱۶»

دیده [اش] منحرف نگشت و [از حد] در نگذشت«۱۷»  

به راستى که [برخى] از آیات بزرگ پروردگار خود را بدید«۱۸» 

موافقان و موافقان مشروط و مخالفان

اکثریت مسلمانان و دانشمندان علوم اسلامی و قرآنی به سفر جسمانی پیامبر در شبانگاه مورد نظر قران اعتقاد و باور حتمی دارند. گروه اندکی  نیز این سفر را یک سیر روحی و نه جسمی می دانند. شاید باشند کسانی که مسلمانند و لی تعداد کمتری را بخود اختصاص داده اند و باوردارند که پیامبر در حالت خواب و در رویا چنین سفری داشته است. ولی این تعبیر با ایات سوره نجم نمی خواند. چرا که در آنجا از یک مشاهده و یک ملاقات با فرشته سخن می رود که رویا گونه نیست. بلکه تاکید می کند که پیامبر دوبار ان فرشته مسلط را یکی د ر فراخنای افق و دیگری در نزدیکی سدره المنتهی دیده  و شاهد آیات و نشانه های بزرگ الهی بودهاست.

اما مخالفان از غیر مسلمانان آن را انکار می کنند. ولی باید توجه داشت که مسیحیان به عروج عیسی به آسمان سخت معتقدند. روزی ناپلئون از سفیر عثمانی در دربار خود پرسید: جناب سفیر پیامبر شما با کدام نردبان به آسمان رفته بود؟
و سفیر عثمانی پاسخ داده بود : چناب امپراطور ، با همان نردبانی که قرار است عیسی مسیح شما از اسمان پائین بیاید.
بنابر این مسیحیان نمی توانند در این مورد اعتراض کنند چون مشکل آنان بیشتر است. زیرا معتقدند که مسیح هنوز در آسمان است و نه بر روی زمین.
تا آنجا که بیاد دارم در دین زرتشت نیز از سفر پیامبر زرتشت به بهشت سخن رفته که طی آن زرتشت دو اصله در خت از بهشت به ایر ان زمین آورد که بیش از هزار سال سبز و سرپا بودند تا این که بدستور متوکل خلیفه وحشی عباسی آنهارا قطع کردند و چوبهای آنها را برای ساخت کاخ او بغدا  د حمل کردند.

زمان
در خصوص اینکه معراج در چه سالی اتفاق افتاده و آیا پیش از درگذشت ابو طالب بوده است یا پس  از ان دیدگاه مشهور عالمان مسلمان، این است که معراج در سال‌های آخر اقامت پیامبر(ص) در شهر مکه (پیش از هجرت و پس از بعثت) ، روی داده است؛
ملا فتح‌الله کاشانی که نیای مادر بزرگ این نگارنده است  و احمد بن علی طبرسی نیز بر این باورند که، مشهورترین دیدگاه این است که معراج در سال دوازدهم بعثت روی داده است.

ادامه دارد