مناظره های موسی پیامبر با فرعون
در سوره شعراء سیما و صحنه های جالبی از گفتگو مابین موسی پیامبر و فرعون عصر او ارائه شده که در حقیقت روانکاوی و شناسایی سیستم تفکر فرعونی می باشد . ابتدا آیات مقدمه این گفتگو را باز خوانی می کنیم:
رب العالمین دیگر کیست؟
" باز فرعون به موسی گفت: ربّ العالمین چیست؟ (۲۳)
موسی جواب داد: خدای آسمانها و زمین است و آنچه مابین آنهاست، اگر به یقین باور دارید. (۲۴)
فرعون روی به درباریانش کرد و گفت: آیا نمی شنوید (که این مرد چه دعوی بی دلیل می کند)؟ (۲۵)
موسی گفت: همان خدایی است که شما و پدران پیشین شما را بیافرید. (۲۶)
باز فرعون گفت: این رسولی که به سوی شما به رسالت فرستاده شده سخت دیوانه است. (۲۷)
باز موسی گفت: همان آفرینندهی مشرق و مغرب (و روز و شب) است و هر چه بین اینها موجود است، اگر شما (در قدرت حق) تعقل کنید. (۲۸)
باز فرعون گفت: اگر غیر من خدایی را بپرستی البته تو را به زندان خواهم کشید. (۲۹)"سوره شعراء
شرح
نکته جالبی که در آیه ۲۳ وجود دارد این است که فر عون در مقابل برهانهای موسی و معرفی پرودگار جهانیان با عنوان " رب العالمین" نمی گوید: رب العالمین کیست؟ بلکه به خیال خود و از سر غرور آنرا تنزل داده و به طعنه می پرسد: این رب العالمین دیگر چییت؟
موسی مجددا رب العالمین را معرفی کرده و لی فر عون این بار موسی را تهدید می کند که اگر موسی خدایی بجز او را بپذیرد خو را زندانی خواهد کرد.
موسی برای متقاعد کردن فرعون دست به نعجزه می زند:
آیات ۳۰ الی۳۳
موسی می گوید: اگر معجزه بیاورم چه می گویی؟
موسی باز پاسخ داد: اگر هم حجت و معجزه ای برای تو آورده باشم (بازم به زندان کشی)؟ (۳۰)
فرعون گفت:اگر راست می گویی آن معجزه را بیاور(۳۱)
در آن موقع موسی عصای خود بیفکند که ناگاه اژدهایی عظیم پدیدار گشت. (۳۲)
و نیز دست خود (از گریبان) بیرون آورد که ناگاه سپید و رخشان به چشم بینندگان آشکار گردید. (۳۳)
فر عون معجزات موسی را جادوگری دانست و به موسی گفت : باید با ساحران جادوگران ما مقابله کنی و موسی پذیرفت. انگاه روز معجزه ها فرا رسید :
روز نمایش قدرتها: مبارزه جادوگران سیاه با موسی پیامبر
"آن گاه ساحران را بر حسب وعده به روز معین حاضر ساختند. (۳۸)
و مردم شهر را گفتند: چه بهتر که همه در آن روز جمع باشید . (۳۹)
باشد که ما هم اگر ساحران غالب شدند از آنان پیروی کنیم. (۴۰)
و چون ساحران حضور فرعون آمدند با وی گفتند: آیا اگر (بر موسی) غالب آییم اجری خواهیم داشت؟ (۴۱)
فرعون گفت: آری البته علاوه بر اجر خدمت از مقربان (درگاهم) نیز خواهید شد. (۴۲)
(چون ساحران به معارضه حاضر شدند) موسی به آنها گفت: اینک شما در بساط سحر خود هر چه میخواهید به کار اندازید. (۴۳)
ساحران هم رسن و طنابها و چوبهای سحر خود را بیفکندند و به عزت فرعون قسم یاد کردند که (بر موسی) البته غالب خواهیم شد. (۴۴)
در آن حال موسی عصای خود را بیفکند که ناگاه (اژدهایی عظیم شد و) همه وسایل سحر انگیزی ساحران را به کام فرو میبرد. (۴۵)
شرح
برحسب قراری که گذاشته شده بود ساحران دوران فرعون از سراسر کشور مصر جمع آمده و در روز معین با موسی به مبارزه پرداختند. موسی به آنان اجازه داد تا هر چه در چنته دارند بیرون ریزند. و ساحران طنابها و رسن ها و چوبهای سحر و جادو را به حرکت در آوزدند. ولی موسی عصای خود را بر زمین افکند و آن عصا کاری کرد که ساحران در جا به پیامبری او ایمان آوردند.
کاری که عصای موسی انجام داد بر طبق آیه ۴۵ این سوره این بود که سیستم جادوی جادوگران را بلعیده و آن را از کار انداخت.
عصای موسی اژدهایی شد که همه طنابها و رسنها و عصا ها جادویی آنان را بلعیده و قدرت جادوگری آنان را باطل ساخت.
ساحران به خدا ی یکتا ایمان می آورند
" چون ساحران این معجزه دیدند به سجده افتادند. (۴۶)
گفتند: ما به خدای عالمیان ایمان آوردیم. (۴۷)
پروردگار موسی و هارون. (۴۸)
فرعون به ساحران گفت: چرا بی اجازهی من ایمان به موسی آوردید؟ همانا معلوم است که این استاد بزرگ شماست که شما را ساحری آموخته! پس به زودی کیفر خود را خواهید دید، دست و پای شما را به اختلاف (دو طرف چپ و راست) قطع میکنم آنگاه همه را به دار میکشم. (۴۹)
ساحران گفتند: هیچ زیانی نخواهد رسید چون (بعد از مرگ) به سوی خدای خود باز میگردیم. (۵۰)
ما از خدا امید آن داریم که به لطف خویش از گناهان ما درگذرد چون اول ما به او ایمان آوردیم. (۵۱)