سوره احزاب : بخش یکم: گفتار برخی اوقات محمل حقیقت نیست،خطا قابل بخشش است، پیامبر و همسران او،...

-سوره احزاب  ۹۰ امین سوره بر حسب تاریخ نزول

-مطالبی که برای نخستین بار توسط قرآن مطرح شدند

به نام خداوند بخشنده مهربان‏

ای پیغمبر (گرامی) همیشه خداترس و پرهیزکار باش و هرگز تابع رأی کافران و منافقان مباش که همانا خدا دانا و حکیم است. (۱)

و تنها از آن‌چه به تو از جانب خدایت وحی می‏شود پیروی کن  که خدا به هر چه می‏کنید کاملاً آگاه است. (۲)

و در کارها بر خدا توکل کن، و تنها خدا برای مدد و نگهبانی کفایت است. (۳)

-گفتار زبانی می تواند غیر واقعی باشد
خدا در درون یک مرد دو قلب قرار نداده و نیز زنانتان را که مادر بخوانید مادر شما و پسر دیگری را که فرزند بخوانید پسر شما قرار نداده، این گفتار شما زبانی و غیر واقع است، و خدا سخن به حقّ می‏گوید و اوست که به راه حقیقت راهنمایی می‏کند. (۴)

-کارهای نادرست اگر  به خطا و نه بصورت عمد  باشد مسئولیت ندارد
شما پسرخوانده‏ ها را به پدرانشان نسبت دهید که این نزد خدا به عدل و راستی نزدیکتر است و اگر پدرانشان را نشناسید (باز فرزند و ارث‏بر شما نیستند بلکه) در دین برادران و یاران شما هستند، و در کار ناشایسته‏ ای که به خطا کنید بر شما گناهی نیست لیکن آن کار زشتی که به عمد و با اراده‌ی قلبی می‏کنید بر آن گناه مؤاخذه می‏شوید، و (اگر از این هم پشیمان شوید و توبه کنید باز) خدا بسیار آمرزنده و مهربان است. (۵)

پیامبر پدر و زنان او مادران امتند

پیغمبر اولی و سزاوارتر به مؤمنان است از خود آن‌ها و زنان او  مادران مؤمنان هستند و خویشاوندان نسبی شخص (در حکم ارث) بعضی بر بعضی دیگر در کتاب خدا مقدمند از انصار و مهاجرین  مگر آن‌که به نیکی و احسان بر دوستان خود  وصیتی کنید که این (تقدم وصیت بر ارث خویشان) هم در کتاب حق مسطور گردیده است. (۶)

و (یاد آر) آن‌گاه که ما از پیغمبران عهد و میثاق گرفتیم و هم از تو و از نوح و ابراهیم و موسی و عیسی بن مریم از همه پیمان محکم گرفتیم (که با هر مشقّت و زحمتی است رسالت خدا را به خلق ابلاغ کنند). (۷)

تا راستگویان عالم را از حقیقت و صدق ایمانشان باز پرسد  و اهل کفر را  عذابی سخت دردناک مهیا کرده است. (۸)

ای اهل ایمان، به یاد آرید نعمتی را که خدا به شما عطا کرد وقتی که لشکر بسیاری  بر شما حمله ‏ور شدند، پس ما بادی تند و سپاهی بسیار که به چشم نمی‏دیدید فرستادیم، و خدا خود به اعمال شما بینا بود. (۹)

(یاد آرید) وقتی که (در جنگ احزاب) لشکر کفار از بالا و زیر بر شما حمله‏ ور شدند و آن گاه که چشم‌ها حیران شد و جان‌ها به گلو رسید و به وعده‌ی خدا گمان‌های مختلف بردید (مؤمنان حقیقی به وعده‌ی حق و فتح اسلام خوش‌گمان و دیگران بدگمان و ترسان بودند). (۱۰)

در آن جا مؤمنان امتحان شدند و (ضعیفان در ایمان) سخت متزلزل گردیدند. (۱۱)

نفوذی ها در صفوف مسلمانان صدر اسلام

و نیز در آن هنگام منافقان و آنان که در دل‌هاشان مرض  بود  می‏گفتند: آن وعده‌ی که خدا و رسول به ما دادند غرور و فریبی بیش نبود. (۱۲)

آنان که ایمان قلبی نداشتند

و در آن وقت طایفه ‏ای  گفتند: ای اهل یثرب(نام قدیم مدینه)، دیگر شما را جای ماندن نیست  باز گردید. و در آن حال گروهی از آن‌ها  از پیغمبر اجازه خواسته و می‏گفتند: خانه‏ های ما دیوار و حفاظی ندارد، در صورتی که  خانه‏ هاشان بی‏حفاظ نبود، و مقصودشان جز فرار نبود. (۱۳)
روانشناسی دو روها 

و اگر دشمنان دین از اطراف به شهر و خانه‏ شان هجوم آرند سپس از آن‌ها تقاضای بازگشت به کفر و شرک کنند آنان اجابت خواهند کرد در صورتی که اندک زمانی بیش زیست نخواهند کرد . (۱۴)

و آن منافقان از این پیش  با خدا عهد محکم بسته بودند که به جنگ پشت نکنند، و از عهد خدا پرسش خواهد شد. (۱۵)

(ای رسول ما، منافقان را) بگو: اگر از مرگ یا قتل فرار می‏کنید آن فرار هرگز به نفع شما نیست چه آن‌که اندک زمانی بیش  کامیاب نخواهید شد. (۱۶)

بگو: اگر خدا به شما اراده‌ی بلا و شری کند یا اراده لطف و مرحمتی فرماید آن کیست که شما را از اراده‌ی خدا منع تواند کرد؟ و هرگز خلق جز خدا هیچ یار و یاوری نخواهند یافت. (۱۷)

محققاً خدا از حال آن مردم  که مسلمین را از جنگ می‏ترسانند و باز می‏دارند و به برادران  خود می‏گویند: با ما متفق باشید  به خوبی آگاه است، و آن‌ها جز اندک زمانی  به جنگ حاضر نمی‏شوند. (۱۸)

آنان که هر گز قلبا ایمان نیاوردند

آن‌ها  بر شما مؤمنان بخل می‏ورزند و هر گاه جنگ و خطری پیش آید آن‌ها را چنان بینی که از شدت ترس با چشمی که از بیم دوران می‏زند به تو نگاه می‏کنند مانند کسی که از سختی مرگ حال بی‌هوشی به او دست دهد، و باز وقتی که جنگ و خطر بر طرف شد سخت با زبان تند و گفتار خشن با کمال حرص و بخل شما را بیازارند  اینان هیچ ایمان نیاورده ‏اند، خدا هم اعمالشان را  محو و نابود می‏گرداند و این بر خدا آسان است. (۱۹)

و آن منافقان گمان کنند که لشکرهای کافران هنوز از دور مدینه نرفته و شکست نخورده ‏اند و اگر آن دشمنان بار دیگر بر علیه اسلام لشکر کشند باز منافقان آرزوشان این است که در میان اعراب باشند و از اخبار جنگی شما جویا شوند، و اگر هم در میان شما در آیند جز اندکی  به جنگ نپردازند. (۲۰)

ادامه دارد....