سوره انفال : بخش سوم: خمس برای خدا و رسول و خویشان و یتیمان و فقیران و در راه ماندگان است

سوره انفال ۸۸ امین سوره بر حسب تاریخ نزول(بخش سوم)

مطالبی که نخستین بار توسط قرآن مطرح شدند

-خمس برای خدا و رسول و خویشان و یتیمان و فقیران و در راه ماندگان است

بدانید که هر چه غنیمت برید خمس آن خاص خدا و رسول و خویشان او و یتیمان و فقیران و در راه سفرماندگان (از خاندان او) است، اگر به خدا و به آن‌چه بر بنده خود (محمّد صلّی اللَّه علیه و آله و سلم) در روز فرقان، روزی که دو سپاه (اسلام و کفر در جنگ بدر) روبرو شدند نازل کرده‏ایم ایمان آورده‏اید، و خدا بر هر چیز تواناست. (۴۱)

سیاست خدا: هر که هلاک شدنی است بعد از اتمام حجت هلاک می شود

همان زمانی که سپاه شما در وادی نزدیک و دشمن به مکانی دور  بود و آن کاروان  فرودست شما قرار داشتند، و اگر این کارزار به وعده و قرار شما با دشمن مقرر می‏شد در وعده‏ گاه  اختلاف می‏کردید لیکن برای آن‌که حکم ازلی و قضای حتمی را که خدا مقدر فرموده اجرا سازد تا هر که هلاک‌شدنی است بعد از اتمام حجت هلاک شود و هر که لایق حیات ابدی است به اتمام حجت به حیات ابدی رسد و همانا خدا شنوا و داناست. (۴۲)

رازهای رویاهای الهی

وای پیامبر آنگاه که خدا دشمنانت را در خواب به تو اندک نشان داد و اگر سپاه دشمن را بسیار به چشم تو نشان داده بود  کاملاً هراسان و بددل شده و در امر  جدل و مخالفت می‏کردید، لیکن خدا شما راو به سلامت داشت، که او دانا و متصرف در اندیشه‏ های درونی دل‌های خلق است. (۴۳)

تصرف خدا وند در نگریستن انسان

و (یاد آر) زمانی که خدا دشمنان را هنگامی که مقابل شدید در چشم شما کم نمودار کرد  و شما را نیز در چشم دشمن کم نمود  تا خداوند آن را که در قضای حتمی خود مقدر نموده اجرا فرماید، و به سوی اوست بازگشت امور. (۴۴)

راه پیروزی در میدان رویارویی

ای کسانی که ایمان آورده‏اید، هر گاه با فوجی  مقابل شدید پایداری کنید و خدا را پیوسته یاد آرید، باشد که فیروزمند و فاتح گردید. (۴۵)

تفرقه و جدایی مسیر نابودی ملتهاست

و همه‌ی پیرو فرمان خدا و رسول باشید و هرگز راه اختلاف و تنازع نپویید که در اثر تفرقه ترسناک و ضعیف شده و قدرت و عظمت شما نابود خواهد شد، بلکه همه باید یک‏دل، پایدار و صبور باشید، که خدا همیشه با صابران است. (۴۶)

و شما مؤمنان مانند آن کسان  نباشید که برای هوس و غرور و ریا و تظاهر از دیار خویش خارج شدند و از راه خدا منع می‏کنند. و علم خدا به هر چه کنند محیط است. (۴۷)

روزی که شیطان گریخت

و آن گاه که شیطان کردار آنان را در نظرشان زیبا نمود و گفت: امروز احدی از مردم بر شما غالب نخواهد گشت و من هنگام سختی یار و فریادرس شما خواهم بود  تا آن گاه که دو سپاه  روبرو شدند شیطان پای به فرار گذاشت و گفت که من از شما بیزارم، من قوایی  می‏بینم که شما نمی‏بینید و من از خدا می‏ترسم، و عقاب خداوند بسیار سخت است. (۴۸)

توکل بر خدا

و آن گاه که منافقان و بیماردلان با هم می‏گفتند که این مسلمین به دین خود مغرور و فریفته‏ اند، و حال آن‌که هر کس بر خدا توکل کند خدا غالب مقتدر و داناست. (۴۹)

و اگر بنگری سختی حال کافران را هنگامی که فرشتگان جان آن‌ها را می‏گیرند و بر روی و پشت آن‌ها می‏زنند و  بچشید طعم عذاب سوزنده را! (۵۰)

این عقوبت اعمال زشتی است که به دست خویش فرستادید و خدا به هیچ یک از بندگان هرگز کمترین ستم نخواهد کرد. (۵۱)

همان طور که خوی فرعونیان و کافران پیش از زمان آن‌ها بر این بود که به آیات خدا کافر شدند، خدا هم آنان را به کیفر گناهانشان بگرفت، که همانا خدا توانا و سخت‏کیفر است. (۵۲)

ملتها خود منشاء تغییرات خوب و بد هستند

این از آن جهت است که خدا بر آن نیست که نعمتی را که به قومی عطا کرد تغییر دهد تا وقتی که آن قوم حال خود را تغییر دهند، و خدا شنوا و داناست. (۵۳)

همان طور که خوی فرعونیان و کافران پیش از آنان بر این بود که آیات خدای خود را تکذیب کردند ما هم آن‌ها را به کیفر گناهانشان هلاک نمودیم و فرعونیان را غرق کردیم و همه آنان که هلاک نمودیم ظالم و ستمکار بودند. (۵۴)

بدترین جانوران نزد خدا آنان هستند که کافر شدند و ابداً ایمان نخواهند آورد. (۵۵)

کسانی از آنان که با آنان عهد بستی  آن گاه عهد خود را در هر مرتبه می‏ شکنند و راه تقوا نپیمایند. (۵۶)

پس چون بر آنان دست یابی چندان به تهدید و مجازات آنان پرداز که پیروانشان را پراکنده سازی، باشد که متذکر شوند. (۵۷)

و چنانچه از خیانتکاری گروهی  سخت می‏ترسی در این صورت تو نیز با حفظ عدل و درستی، عهد آن‌ها را نقض کن، که خدا خیانتکاران را دوست نمی‏دارد. (۵۸)

کافران هرگز نپندارند که پیش افتادند، هرگز خدا را زبون نتوانند کرد. (۵۹)

آماده باشید!

و شما (ای مؤمنان) در مقام مبارزه خود را مهیا کنید و تا آن حد که بتوانید  اسبان سواری زین کرده برای تهدید و تخویف دشمنان خدا و دشمنان خودتان فراهم سازید و نیز برای قوم دیگری که شما بر (دشمنی) آنان مطلع نیستید  و خدا بر آن‌ها آگاه است. و آن‌چه در راه خدا صرف می‏کنید خدا تمام و کامل به شما عوض خواهد داد و هرگز به شما ستم نخواهد شد. (۶۰)

ادامه دارد