۱۰۰۰ آیه از قرآن (بخش ششم) کلید رستگاری نیکوکاری است

۱۰۰۰ آیه از قرآن (بخش ششم)

کلید رستگاری  نیکوکاری است

سوره اللیل
سوره لیل نهمین سوره قرآن است که در شهر مکه بر پیامبر اسلام نازل شد. این سوره نشان می دهد که اسلام، قرآن و پیامبر برای مسلمانان چه کردند. 

و این که عربها پیش از اسلام آوردن چه بودند. نفاق،تنگ نظری ، بخل ، خست و خسیسی و خود پرستی از ارکان زندگی عربان حجاز بود. بلی بخشنده هم داشتند ولی به تعداد انگشتان دست!اما قرآن و آن هم در کوتاهترین مدت از همان تنگ نظران و بخیلان مردان و زنان بخشنده ای ساخت که ضرب المثل شدند به بخشندگی و فتوت!
ابتدا به خواندن بخش از سوره می پردازیم و سپس گزارش علت نزول این سوره را مطالعه        می کنیم:

به نام خداوند بخشنده مهربان

(قسم به این آیات الهی) که سعی و کوشش شما مردم بسیار مختلف است (برخی بر صلاح و برخی بر فساد می‌کوشید). ( 4 )
اما هر کس عطا و احسان کرد و خدا ترس و پرهیزکار شد. ( 5 )
و به نیکویی (یعنی به نعیم آخرت با هر خیر و سعادت که در قرآن بیان شده) تصدیق کرد. ( 6 )
ما هم البته کار او را (در دو عالم) سهل و آسان می‌گردانیم. ( 7 )
اما هر کس بخل ورزید و خود را (از لطف خدا) بی نیاز دانست. ( 8 )
و نیکویی را تکذیب کرد. ( 9 )
پس به زودی کار او را  دشوار می‌کنیم. ( 10 )
و گاه عذاب و هلاکت داراییش وی را هیچ نجات نتواند داد. ( 11 )
و البته بر ماست که (خلق را) هدایت کنیم. ( 12 )
و ملک دنیا و آخرت از ماست (به هر که بخواهیم و صلاح دانیم می‌بخشیم). ( 13 )
من شما را از آتش شعله‌ور دوزخ ترسانیدم و آگاه ساختم. ( 14 )
که هیچ کس در آن آتش در نیفتد مگر شقی‌ترین خلق. ( 15 )
همان کس که  تکذیب کرد و روی از آن بگردانید. ( 16 )
و اهل تقوا را از آن آتش دور سازند. ( 17 )
آن کس که مال خود را ه وجه زکات بدهد. ( 18 )
و حال آنکه هیچ کس بر وی حق نعمت ندارد تا به پاداش آن بدهد. ( 19 )
(او احسان نکند) جز در طلب رضای خدای خود که برتر و بالاترین موجودات است. ( 20 )
و البته (در بهشت آخرت به آن نعمتهای ابدی) خشنود خواهد گردید. ( 21 )

گزارش علت نزول سوره
در ارتباط با علت نزول سوره لیل که نهمین سوره بر حسب تاریخ نزول آن بر پیامبر اسلام(ص) می باشد این گونه گفته شده که مردى شاخه‌ی یکى از درختان خرمایش بر بالاى خانه شخص فقیرى قرار گرفته بود.
هر زمان که صاحب درخت نخل برای چیدن خرما بالا می‌رفت، چند دانه ای از آنها درون خانه همسایه فقیر مى‌افتاد و کودکان او آنها را برمى‌داشتند. ولی آن مرد بخیل از نخل پایین آمده و خرما ها را از دست کودکان صاحبخانه فقیر مى‌گرفت وحتی اگر دانه ای خرما در دهان یکى از آنها بود انگشتش را بدرون دهان او مى کرد تا خرما را بیرون آورد.

صاحبخانه فقیر به  پیامبر(ص) شکایت نمود و پیامبر(ص) با صاحب نخل دیدار کرد و به او پیشنهاد داد در ازای مالکیت این نخل، نخلى در بهشت برای او تضمین می‌کند؛ اما آن شخص بخیل نپذیرفت که نپذیرفت.
در این میان یکی از  تربیت شدگان قرآن و از اصحاب پیامبر(ص) بنام «ابوالدّحداح»، آن نخل را به قیمت چهل نخل از مالک بخیل درخت خرید وآنرا در اختیار پیامبر گذاشت تا رسول خدا(ص) آن را به آن خانواده فقیر ببخشد. در اینجا بود که سوره واللیل نازل شد.

تحلیل کلامی

این سوره و دو سوره بعدی بر حسب تاریخ نزول با قسم به شب ( همین سوره) و دهمین سوره با قسم به سپیده دم بنام سوره فجر و یازدهمین سوره با قسم به روشنایی روز نازل شدهاند و یک قوس نزولی از تاریکی به سپیده دم و آنگاه به روشنایی روز را نشان می دهند که در حقیقت از لحاظ معنی قوس صعودی است. شاید هرسه اشاره به ان دارند که آیات قرآن می توانند شب تاریک زندگی بشر را به روز روشن مبدل سازند،

تحلیل معنوی
..
علاوه بر قسم به شبانگاه و اهمیت و این که ! شب مردان خدا روز جهان افروز است... خداوند راز مهم سعادتمندی را آشکار می کند و تاکید می کند که سعادتمندی انسان در گرو بخشندگی و بخشش و عطا است. بخشش و عطا بخاطر خداوند که سعادت در دوجهان را به همراه دارد و کار دو دنیا را آسان می سازد. در قرآن آیه مهمی است که ایکاش همه به آن توجه می کردیم .بخصوص در این دوران که جهان لبریز از بلایاست . آن آیه می گوید: " ما بر مردم جامعه ای که صالح و نیکو کار هستند بلا نازل نمی کنیم."
پس شرط دفع بلا نیکوکار بودن و صالح و مصلح بودن است. وگرنه امواج بلا جامعه را در خواهد نوردید. ایا ناله جانسوز گرفتاران و بی خانمانا ن و ضجه کودکان یتیم را نمی شنویم. مسکینان خاک نشین و در ماندگان جامعه را نمی بینیم؟ اگر نمی شنویم بخاطر ان است که ملکوت قرآن در درون قلب ما قرار نگرفته است. اکنون ۱۱۴ سوره و بیش از ۶۰۰۰ آیه در نزد ما به امانت گذارده شده ست. با ابو دحداح عرب تحصیل ناکرده چقدر تفاوت داریم؟ آیا نمی خواهیم براهی که او رفت برویم؟

سوره به وضوح می گوید ! انسان بخیل و خسیس زندگی سالم و راحتی نخواهد داشت. این اصلی است که همه جامعه های اخلاقی بشری پذیرفته اند.

ادامه دارد...